stopień równy
  • o kwintach, kwintalach i centnarach
    14.12.2012
    14.12.2012
    Szanowna Poradnio!
    Mój syn na lekcji matematyki dowiedział się, że kwintal to 100 kilogramów. Spytał, dlaczego sto, skoro ze szkoły muzycznej wie, że kwinta to odległość pięciu stopni. Przyznałam mu rację i zaczęłam szukać odpowiedzi – a tu nowa niespodzianka: cetnar/centnar to 50 kg. A przecież łacińskie centum oznacza 'sto'. Czy naszym przodkom coś się nie pomyliło?
    Będę wdzięczna za odpowiedź.
    Z pozdrowieniami,
    stała czytelniczka z Gdańska
  • Podgórz

    1.02.2022

    Szanowni Państwo,


    w Toruniu, po lewej stronie Wisły, mieści się dzielnica Podgórz, dawniej stanowiąca samodzielną miejscowość, a od 1938 będąca częścią Torunia. Spory problem sprawia określenie, czy coś znajduje się w Podgórzu czy na Podgórzu. W mowie potocznej stosowane są obie formy, przy czym częściej na Podgórzu. W literaturze naukowej sprawa spotykam się już z obiema formami mniej więcej w równym stopniu. Czy można uznać, że obie formy są poprawne, czy też jednak jest inaczej?


    PM

  • Przecinek przed jak
    13.10.2017
    13.10.2017
    Przybywam z kolejnym – jak to nad wyraz celnie ujął dr Wolański – interpunkcyjnym „być albo nie być”… Bardzo proszę o wsparcie! Chodzi o zdania: Nie wiem(,) jak ty, ale ja bym tego nie robił, Nie wiem(,) jak z Tobą, ale ja idę. W pierwszym odruchu nie stawiałbym przecinka, pamiętając, że wyrażeń porównawczych wprowadzonych przez spójniki jak, niż itp., które nie są zdaniami, nie oddziela się przecinkiem. Jednak jak jest tu zaimkiem, w innej roli. Czy zatem postawić przecinek?

    Czytelnik
  • Przymiotnik złożony w tytule pracy magisterskiej

    4.05.2023
    4.05.2023

    W tytule pracy magisterskiej chciałam zawrzeć słowo: politycznoprawne uwarunkowania migracji.

    Korzystając z licznych wyszukiwarek otrzymuje sprzeczne informacje dotyczące w/w zapisu.


    Zwracam się z prośbą o wskazanie właściwego:


    Politycznoprawne

    Polityczno-prawne

  • przypadek – wypadek
    24.01.2009
    24.01.2009
    Jaka jest różnica między wypadkiem a przypadkiem? Czy słowo wypadek znaczy wyłącznie kraksę lub inne nagłe i niezbyt przyjemne zdarzenie, czy można go użyć zamiennie ze słowem przypadek, np. „W wypadku występowania nie z przymiotnikiem w stopniu równym piszemy…”?
  • słowny zapis godzin tuż po północy
    2.06.2015
    2.06.2015
    Dzień dobry,
    jak należy zapisywać słownie godziny pomiędzy północą (włącznie) a 0:59? Dla ścisłości nadmienię, że chodzi o styl „oficjalny”, tj. analogiczny do np. piętnasta trzydzieści trzy.
  • swoista immunoterapia alergenowa, immuno(terapia) alergenowo-swoista

    25.05.2023
    25.05.2023

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie — jak należy zapisać termin alergenowo/swoista (terapia) - alergenowo swoista czy alergenowoswoista? W piśmiennictwie medycznym przyjęty jest zapis rozłączny (jako zestawienie, a nie jako przymiotnik złożony) — czy to dopuszczalne? Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.

    Z pozdrowieniami,

    Anna

  • Ty – wielką literą
    19.12.2015
    19.12.2015
    Czy mam rację, że pisze się Ciebie, Tobie w korespondencji formalnej, oficjalnej, grzecznościowej, np. w życzeniach. W kontaktach koleżeńskich, gdy znamy się po imieniu i tak się do siebie zwracamy, pisanie z dużej litery nie obowiązuje, forma taka tylko dystansuje.
  • użycia metaforyczne
    6.12.2001
    6.12.2001
    1. Czy słowa klarowny używa się w języku polskim z zasady dla określenia własności substansji materialnej, na przykład soku, czy może być ono używane dla określenia własności tekstu lub idei?
    2. Czy słowo intymny ma w języku polskim znaczenie odnoszące się tylko do międzyludzkich związków zmysłowych albo seksualnych, czy może być użyte również dla określenia zażyłości duchowej albo intelektualnej pomiędzy ludźmi?
    3. Czy słowo wspinaczka w języku polskim używane może być jedynie na określenie zdobywania szczytów górskich, czy również jako przenośnia, w wyrażeniach wspinaczka po stopniach kariery, wspinaczka na wyżyny ducha?
    4.Czy słowo realność jest pseudopolskie, czy może być używane w języku polskim na równi z rzeczywistością?
    5. Czy słowo rozprawa oznacza tylko rozprawę sądową, czy można go używać na określenie omawiania czegoś, dyskusji, dysputy?

    Załączam wyrazy szacunku,
    Paul Jaworski
  • Zaimki gdzie i dokąd

    4.03.2024
    4.03.2024

    Dobry wieczór. Zauważyłem, że wielu Polaków, może nawet większość, unika jak ognia słowa gdzie, a zamiast niego mówi dokąd. Wiem, że obie formy są poprawne, ale dla mnie dokąd ma charakter książkowy, oficjalny. Tymczasem słyszę w filmie rozmowę, w której bohaterowie rozmawiają językiem potocznym i zamiast powiedzieć gdzie idziesz, mówią dokąd. Brzmi to nienaturalnie, sztucznie, a jest to wręcz nagminne. Wydaje mi się, że bierze się to stąd, że kiedyś mówiono, że używanie słowa gdzie jest niepoprawne i powinno się mówić dokąd. Co Państwo na to? Z uszanowaniem stały czytelnik

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego